در این مقاله قصد داریم تا شما را با مهم ترین تجهیزات برق ساختمان آشنا کنیم. پس با ما همراه باشید.
وسایل برقی خانگی بخش زیادی از کار روزانه افراد خانه را راه میاندازند. تجهیزات برق ساختمان هم این اجازه را به ساکنین میدهند که جریان الکتریسته را از طریق کابل ورودی به ساختمان دریافت کنند. وظیفه این تجهیزات فقط برق رسانی نیست. بلکه محافظت از آنها هم با همین تجهیزات کوچک اما مهم انجام میشود. اتصالی کردن برق، وارد شدن جریان اضافه به مدار و سوختن تمام اتصالات برقی، تنها بخش کوچکی از خطراتی است که برق ساختمان را تهدید میکند.
این تجهیزات به ما کمک میکنند که وقتی دکمه لامپ را میزنیم یا دوشاخه برق را وارد پریز میکنیم، با خیال راحت از وسیلههای برقی استفاده کنیم. سوختن یا اتصال کردن در هر کدام از این دستگاهها، به جز خسارت مالی میتواند خسارت جانی هم داشته باشد. بخشی از مهم ترین تجهیزات برق ساختمان شامل پریز برق، کلید لامپ و اتصالات مربوط به لوستر و لامپها هستند. این بخش از تجهیزات را هر روز استفاده میکنیم. اما تجهیزات دیگری هستند مانند جعبه تقسیم برق، کلید مینیاتوری، رله اشنایدر، گلند، دیمر، لولههای برق و تجهیزات دیگر که تا زمان به وجود آمدن مشکل، از وجودشان با خبر نمیشویم.
جعبه تقسیم برق در ساختمان
ورودی کابل به هر ساختمان ابتدا وارد جعبه تقسیم برق میشود و بعد به دیگر واحدها انشعاب میدهد. میزان مصرف هر کدام از واحدها، جدا از برق آسانسور، موتورخانه و… است. جریان ورودی و خروجی آنها با یکدیگر متفاوت است و جعبه تقسیم برق وظیفه دارد با توجه به میزان برق ورودی به هر کدام از آنها، ورودی متفاوتی نیز به آنها بدهد.
این جعبه حدود دو نیم متر از کف زمین فاصله دارد و فاصله آن با سقف هم بیشتر از سی سانتی متر است. این میزان با توجه به ارتفاع دیوار متفاوت خواهد بود. کابل ورودی با قطعه ای به اسم گلند وارد جعبه تقسیم میشود.
گلند کابل و جعبه تقسیم
گلند کابل قطعه ای است که کابل ورودی را بدون هیچ آسیبی به جعبه برق متصل میکند. گلندها انواع مختلفی دارند که با توجه به قطر کابل و قطر ورودی جعبه تقسیم تعیین میشوند. کابل در تمام مسیر از طریق لولههای گالوانیزه محافظت میشود. بنابراین برای ورود به جعبه تقسیم، باید بدون آسیب برق را به ساختمان برساند. گلند از ورود آلودگی، رطوبت، نور آفتاب و ضربههای فیزیکی در محل ورودی کابل محافظت میکند.
رله بی متال
جان همه مدار و ساختمان توسط بی متال محافظت میشود. در حقیقت کلیدی است که جلوی ورود بار اضافه به جریان و سوختن تمام کابلهای ساختمان را میگیرد. هر گونه ورودی غیر مجاز، کاهش یا افزایش جریان ولتاژ و… توسط بی متال مدیریت و کنترل میشود. به محض تغییر فاحش در ورودی جریان برق، عمل میکند و جریان را قطع میکند.
کلید اتوماتیک جعبه تقسیم
در جعبه تقسیم برق، کلیدهای اتوماتیکی وجود دارند که برای حفاظت از مدار ساخته میشوند. عملکردی مانند بی متال اشنایدر و کلیدهای حرارتی دارد. در نتیجه از ورود هر نوع جریان اضافه بار به مدار ساختمان جلوگیری میکند. چند نوع کلید اتوماتیک در جعبه تقسیم داریم.
کلید مینیاتوری
وسایل و سیم کشی ساختمان با کلید مینیاتوری محافظت میشوند. در مدارهایی با جریان پایین و یا تابلوهای توزیع با توان کم و تابلوهای روشنایی از آن استفاده میکنند. هر نوع اشکالی که در مدار به وجود بیاید، کلید مینیاتوری به طور خودکار جریان را قطع میکند. کلیدها و فیوزهایی که بین 1 تا 10 امپیر هستند برای مراقبت از مدارهای کوچک کاربرد دارند. اما در امپرهای بین 16 تا 63 هم کلیدهای مینیاتوری دیگری به کار میروند.
کلید مغناطیسی
اشنایدر الکتریک نوعی کلید مغناطیسی است که برای فرمان دادن یا کنترل مدارهای الکتریکی یا قطع و وصل کردن مدار به کار میرود. دو هسته E, U شکل در آن قرار دارند که یکی ثابت و دیگری متحرک است. یک سیم پیچ در بین دو هسته وجود دارد که نیروی الکترومغناطیسی در آن القا میشود. باز و بسته شدن کلید مغناطیسی از طریق همین هستهها انجام میشود.
کلیدهای داخلی ساختمان
کلیدهای برق مانند کلیدهایی که به لامپها متصل میشوند یا کلید کولر و کلید دیمر، در ساختمان وجود دارند. هر کدام از این کلیدها با توجه به نوع کابردشان، شکل و فناوری متفاوت خودشان را هم دارند. کلیدهای تک پل و دوپل و سه پل در ساختمان، برای روشن کردن لامپ و لوستر به کار میرود. کلید کولر که تکلیفش معلوم است. کلید دیمر میزان روشنایی لامپ را کم و زیاد میکند.